NİTELİKLİ EĞİTİM, NİTELİKLİ ARAŞTIRMA, AKADEMİK ÖZGÜRLÜK

Eğitim ve araştırmanın yuvası olan tıp fakültelerimizde çalışan ve akademiye emek veren tüm meslektaşlarımız, Tabip Odamızın en temel bileşenleridir. Çünkü bizler, Çağdaş Hekim grubu olarak bilimsel, üretken bir akademik ortamın varlığının halkımızın sağlığı için önemini biliyor; geleceğin hekimlerinin kaliteli eğitim ve araştırma olanaklarına sahip bir akademik ortamda, nitelikli bir tıp ve uzmanlık eğitimi alarak camiamıza katılmasını Türkiye’de sağlığın garantisi olarak görüyoruz.  

Yıpratılan, bozulan eğitim – araştırma – hizmet dengesinin yeniden yapılanması zorunludur. Emeğin, liyakatın, akademik özgürlüğün ve çağdaş çalışma koşullarının akademide ve tıp fakültelerinde sahiplenilerek yaşatılması için emek vereceğiz. Meslek örgütünü, bu çabanın önemli bir unsuru olarak yeniden inşa edeceğiz.

  1. Kalite Öncelikli Tıp ve Uzmanlık Eğitimi: Tıp eğitimi başta yetkin ve uzman eğiticilerin bulunduğu çağdaş eğitim ortamlarına ve altyapısına, güncel sağlık hizmeti imkanlarına, eğitim için yeterli hasta sayı – çeşitliliğine gerek duyan çok özel bir eğitim alanıdır. Son 20 yılda plansız biçimde, alt yapı olanakları olmadan onlarca tıp fakültesinin açılmasıyla  Türkiye’de varolan tıp fakültesi sayısı 128’e ulaşmıştır. Bunların 32’sinin kendi hastanesi ve eğitici kadrosu yoktur. Nüfusa göre tıp fakültesi oranına bakıldığında Türkiye dünyada da ilk sırada yer almaktadır. Nitelik olarak giderek artan bir gerileme ile beraber popülist ve başa çıkılamaz bir nicelik artışı söz konusudur. Öğrenci sayısında da, eğitim kalitesini tehlikeye sokacak bir artışa gidilmiş ve 2024 yılında tıp fakültelerine 21 950 öğrenci kontenjanı açılmıştır. Uzmanlık eğitimi kontenjanları da artık onbinlerle ifade edilmektedir.  Halbuki biliyoruz ki, sadece altyapı ve olanakları tam olarak sağlanmış eğitim ve sağlık ortamında, deneyimli ve yeterli sayıda eğitici ile iyi bir usta-çırak ilişkisinin merkezde olduğu, standartları net olarak belirlenmiş çerçevede yürütülecek nitelikli bir tıp ve uzmanlık eğitimi hekimlerin ve halkın yararınadır. Çağdaş Hekim grubunun önceliği kaliteli bir tıp ve uzmanlık eğitimidir. Bu nedenle yeni tıp fakültelerinin açılmasına karşı olduğumuz gibi alt yapı ve insan gücü olanakları yeterli olmayan mevcut tıp fakültelerinde eğitime (kurumların eğitim alt yapısına yönelik eksiklikleri giderilinceye kadar) ara verilmesini, kalıcı çözümlere yönelik uzun dönemli stratejilerin geliştirilmesini, uygulanmasını talep ediyoruz. Uzmanlık eğitiminde üniversite hastaneleri ile Eğitim Araştırma Hastaneleri arasındaki farklılıkların giderilmesi, güncel çekirdek branş müfredatları ve standartlarının uygulanması, denetlenmesi, programlar arası standardizasyon sağlanması için emek veren bir Tabip Odası olacağız.
  2. Eğitim-Araştırma-Hizmet Dengesi: Türkiye’de sağlık sektöründe Eğitim-Araştırma-Hizmet dengesinin bozulması üniversite hastanelerini hizmet hastanesine çevirmiştir. Bu durum özellikle klinik eğitimi etkileyen en önemli faktörlerden birisidir. Üniversitelerin işletme olmaktan çıkarılması ve gerekli kamu desteğine kavuşması için emek vereceğiz.  Varlık sebepleri olan mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitimini nitelikli biçimde yürütmelerinin ön koşulu budur. Üniversite hastaneleri, eğitim ve araştırma ile hizmetin dengeli yürütüldüğü merkezler olmalı, hizmet ağırlıklı yapıdan uzaklaşılmalıdır. Eğitim ve araştırmanın niteliğini artıracak tercihler yapılmalı, üniversite ve eğitim araştırma hastaneleri desteklenmeli, hizmet yükü dengelenmelidir.
  3. Öğretim Üyelerinin Desteklenmesi: Mevcut durumda, akademi ve öğretim üyeleri popülist politikalara mahkum edilmiştir. Öğretim üyeleri özgür, gelişime açık ve iş barışı içinde verimle çalışan bir akademik ortam yerine, rutin yüklerin, liyakat ve kadro sorunlarının çokca olduğu bir akademik işleyiş içinde görevlerini yerine getirmeye çalışmaktadırlar.  Bunlar sonucunda akademide ortaya çıkan motivasyon kaybı, son yıllarda çok sayıda nitelikli öğretim üyesinin tıp fakültelerinden ayrılmasına, eğitim ve araştırmanın ciddi şekilde sekteye uğramasına neden olmuştur. Öğretim üyeleri akademik emeklerinin karşılığını alamadıkları gibi ayrıca eğitim ortamını ve iş barışını bozan performans ve döner sermaye katkıları gibi emekliliğe yansımayan, araçlara mahkum edilmektedirler. Performans sisteminin olumsuz etkilerinden öğretim üyelerinin korunması ve akademik emeğin ücretlendirilmesinin emekliliğe de yansıyan bir iyileştirilme ile yeniden düzenlenmesi uğraş vereceğimiz alanlardandır. Üniversitelerde eğitim ve araştırma odaklı bir yapının ve akademiye yaraşır çalışma koşullarının desteklenmesini, eğitim amaçlı kurum yapısının hizmet hastanelerinden farklılığının göz önüne alınarak döner sermaye ve performans uygulamalarının kaldırılmasını savunuyoruz. Akademik emeğin hakettiği şekilde ücretlendirildiği ve özlük haklarının iyileştirildiği bir düzenleme için uğraş vereceğiz.
  4. Liyakata Dayalı Atama – Yükseltme ve Kadro Uygulaması: Atama ve yükseltmelerde sık değişen uygulamalar, kadro sıkıntısı özellikle yeni öğretim üyesi yetişmesini zorlaştırmaktadır. Tıp fakülteleri için yürütülmekte olan norm kadro çalışması ile akademik kadro temini ve geçişleri engellenmiş, akademisyenlerde ciddi kaygı ve motivasyon eksikliği yaratılmıştır. Emeğin, liyakatın ve çağdaş çalışma koşullarının akademide ve tıp fakültelerinde sahiplenilerek yaşatılması için emek vereceğiz.
  5. Nitelikli Araştırma Alt Yapısı – Nitelikli İnsan Gücü  – Nitelikli Sağlık: Mevcut üniversite ve tıp fakültelerinde öncelenen piyasacı sağlık yaklaşımlarının eğitim kadar bilimsel araştırmayı da olumsuz yönde etkilediğini görüyoruz. Yayın-proje sayılarındaki göstermelik artışların niteliğe yansımadığını, en önemlisi halkımız için geliştirilen sağlık politikalarında bu sonuçlardan yararlanılmadığını, dolayısıyla milli kaynaklarımızın verimli kullanılmadığını biliyoruz. Bilimi önceleyen, nitelikli araştırmacı-nitelikli araştırma ilkesine sahip çıkan bir oda olacağız. Sağlık araştırma alt yapı ve insan gücü eksikliklerinin giderilmesi, kalıcı çözümlerle araştırma eğitim kalitesinin artırılması için uğraşacağız. Halkımızın sağlığını tehdit eden, nitelikli araştırmaya ve bilime dayanmayan söylemlere ve uygulamalara şiddetle karşıyız. Halkın doğru şekilde bilgilendirilmesi, kanıta dayalı uygulamalara ve nitelikli, bilimsel sağlık hizmetine kavuşması için çalışacağız.
  6. Finansal Destek ve Sürdürülebilirlik: Tıp eğitim alt yapısını da etkileyen en önemli sorunlardan biri, tıp fakültelerinin ve üniversite hastanelerinin finansman sorunlarıdır. Üniversite hastanelerinin temel amacı kamu destekli eğitim ve araştırmadır. Ancak kamusal desteğin giderek azaldığı bu akademik kurumların piyasalaştırılarak tamamen döner sermayeye bağımlı kılındığı ve işletmeye dönüştürültüğü bir dönemden geçiyoruz. Hizmet sunmaya zorlanan ve hizmet sundukça zarar eden ve borçlanan üniversite hastaneleri çıkmaza sürüklenmekte, bu durum da esas amacı olan eğitim ve araştırmayı çok olumsuz etkilemektedir. Üniversite hastanelerinin sağlık sistemindeki rolünün tekrar  tanımlanmasını, ayrıca  üniversitelerin hizmet maliyetlerinin farklı SUT fiyatlarıyla karşılanmasını, ek kamu kaynaklarıyla tıp fakülteleri ve üniversite hastanelerin finansal destek yapılarının güçlendirilmesini, sağlık eğitimi ve araştırmanın sürdürülebilirliği için kaynaklar artırılmasını talep ediyoruz.
  7. Akademik Özgürlük: Akademinin en temel taşı olan akademik ve bilimsel özgürlüğün çok kısıtlandığı bir dönemden geçiyoruz. Odamız akademisyen meslektaşlarımızın da kendilerini özgürce ifade edeceği bir ortam olmakla kalmayacak, birliğimizden  güç alacağız. Eğitim, araştırma ve hizmet sunumunda meslektaşlarımızın özgürce farklılaşabilmelerine sahip çıkacağız. Tıp fakültelerimizi ve akademiyi, hak ettikleri şekilde yeniden ülkemizin saygın kurumları arasına taşımayı görev biliyoruz.